نهال ازگیل ژاپنی

نام : نهال ازگیل ژاپنی

رده‌بندی علمی

فرمانرو:           گیاهان

شاخه:  گیاهان گلدار

رده:     دولپه‌ای‌ها

تیره:    گلسرخیان

سرده:  اریوبتریا

گونه:    E. japonica

نام دوبخشی

Eriobotrya japonica

تونب.، لیندل.

مترادف

Mespilus japonica

Photinia japonica

ازگیل ژاپنی یا ازگیل فرنگی (که در شمال ایران به آن “انبه” نیز میگویند) میوه‌ای از خانواده گلسرخیان از سرده ازگیل‌ها هم‌خانواده با سیب و گلابی است.این میوه با توجه به اقلیم شمال کشور، در این ناحیه بسیار مورد توجه است،در زبان تالشی به آن هَنبو ، اَنبوه یا اَمرِکا سِر و در زبان گیلکی به ان انبوه گفته میشود.دانه این میوه دارای حدود ۵ درصد پروتئین می‌باشد.مزه آن تا زمانی که کامل رسیده باشد شیرین و ترش میشود.

تاریخچه

منشأ ازگیل ژاپنی از جنوب چین است و از آنجا به ژاپن برده شده‌است (بیش از ۱۰۰۰ سال کشت). نام کهن این میوه در چینی «لو کوآت» است به معنای نارنج سمار و در لاتین مدرن «اریو بوتریا جاپونیکا» (اریو = پشم + بوتریاس = خوشه انگور) خوانده می‌شود. نام دیگر آن آلوی شرقی، آلوی چینی و آلوی ژاپنی است. این میوه در استان مازندران و گیلان نیز کشت می‌شود و در زبان گیلکی بیه پس به آن انبه و گیلکی بیه پیش انبوه نیز می‌گویند و مازندرانی‌ها آن را اَزگیل می‌نامند. در دهه ۳۰ شمسی به این میوه ثریا نیز گفته می‌شد. در فرهنگ دهخدا از آن با عنوان انبهٔ ژاپنی . یاد شده که درختی زینتی است که میوهٔ مأکول دارد و در باغات مازندران و کرج جدیداً کاشته شده‌است. جدیداً در مناطق مدیترانه ای دلفارد جیرفت پرورش یافته‌است. متأسفانه این میوه به دلیل فرسودگی زود هنگام قابلیت صادرات کردن سختی دارد.

این درخت همیشه سبز برگ های کشیده براق، میوه های آبدار، شیرین و یا کمی ترش و به رنگ نارنجی کمرنگ یا زرد دارد البته زمانی که به صورت کامل می رسد شیرین است. درختی متراکم با رشد سریع است که ارتفاعش به 8 متر هم ممکن است برسد و تاج کروی شکلی دارد که قطرش از 5 تا 10 متر هم وسعت پیدا می کند. برگ های این درخت، داندانه دار و دارای شیار است که طولی 12 تا 20 و عرضی از 5 تا 10 سانتی متر دارند. گلهای سفید رنگ و خوشه ایی آن از آبان تا دی شکوفا می شوند و حدود 3 ماه بعد میوه ها می رسند. در هر میوه یک یا چند بذر وجود دارد با کاشتن آنها در زمین زود رشد می کنند.

 شرایط محیطی

این درختان به ماندن آب در پای خود حساس می باشند. رطوبت خاک باید حفظ شود و آبیاری اش در حد متعادل باشد. خاک بسیار مرطوب ریشه را می پوساند. درختان چندساله تا حدی به خشکی مقاوم هستند.

این درختان برای میوه دهی به نور مستقیم خورشید احتیاج دارند. مکان های پرنور وگاهی نیم سایه برایشان مناسب است. در سرما با نزدیک شدن به دمای صفر درجه گل و میوه ی گیاه از بین می رود.

اکثر خاک ها برای رشد گیاه مناسب است از خاک سبک شنی گرفته تا خاک سنگین رسی و یا خاک آهگی. خاک باید زهکشی مناسبی داشته باشد. دقت کنید ازگیل ژاپنی نسبت به خاک شور مقاوم نیست.

گلخانه و نهالستان فروزانی