فیکوس لیراتا

نام : فیکوس لیراتا

نام انگلیسی : fiddle leaf fig

ارتفاع گیاه موجود : حدود 120 سانتی متر

تاریخچه :

فیکوس لیراتا یا فیکوس آفریقایی با نام علمی Ficus lyrata از خانواده Moraceae (انجیر) و بومی غرب آفریقاست.

معرفی محصول :

فیکوس لیراتا که در ایران با نام فیکوس آفریقایی هم شناخته ‌می‌شود یک گیاه همیشه سبز با برگ‌های براق به شکل پنج ضلعی و چرم مانند با حاشیه مواج بوده که رنگ برگ‌ها سبز تیره با رگبرگ های روشن است.

اندازه برگ‌ها ۳۰ تا ۵۰ سانتی‌متر بوده.

لیراتا در محل اصلی خود درخت بزرگیست که ارتفاع آن به 12 متر هم می‌رسد ولی در آپارتمان ارتفاع آن تا ۲ متر یا بیشتر می‌رسد.

این درخت زینتی مخصوص مناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری است و می‌توان آن را در گلدان نیز نگهداری کرد ولی در صورت کاشت در زمین از رشد به مراتب سریع‌تری برخوردار می‌باشد.

برگ‌های فیکوس لیراتا علاوه بر تصفیه کردن و کاهش گرد و غبار هوا، رطوبت محیط را هم کنترل می‌کند و همین موضوع باعث شده تا این گیاه باعث کاهش ابتلا به بیماری‌هایی مثل سرماخوردگی، گلودرد و عطسه شود.

این گیاه تا حدودی سمی است و خورده شدن برگ‌های این گیاه ( فرقی نمی‌کند توسط سگ، گربه و یا کودک ) می‌تواند باعث بروز عوارض شود.

شرایط نگهداری گیاه فیکوس لیراتا :

 آبیاری :

خاک گلدان همواره مرطوب باشد.

به علت داشتن برگ‌های بزرگ و پهن میزان تبخیر آب زیادی دارد و بخاطر همین موضوع باید گیاه را بیشتر آبیاری کرد.

پس هر زمان دیدید خاک تا عمق 2 الی 3 سانتی متری خشک شده آب بدهید.

البته آبیاری زیاد باعث ریزش برگ‌ها می‌شود.

اگر به فیکوس لیراتا بیش از حد آب بدهید برگ‌هایش زرد و شروع به ریزش می‌کنند.

بعد از آبیاری، آب اضافی باید کاملا از گلدان خارج شود و خاک گلدان غرق در آب نماند.

وقتی که آب اضافی در زیرگلدانی جمع شد، آن را خالی کنید.

اگر به این گیاه کم هم آب بدهید برگ‌های جدید قهوه‌ای می‌شوند و می‌ریزند.

خاک :

به خاکی با زهکش خوب و دارای مواد آلی فراوان نیاز دارد.

ترکیب نصف پیت ماس + نصف پرلیت دانه درشت ترکیب مناسبی است.

از خاک کاکتوس یا خاک رس باغچه به هیچ عنوان استفاده نکنید.

نور :

نیاز به نور خوب و غیر مستقیم دارد، اما اصلا نباید آفتاب مستقیم به این گیاه بتابد، چرا که برگ‌ها شروع به سوختن می‌کنند.

نزدیک پنجره جنوبی بهترین نور را برای این گیاه فراهم می‌کند.

هر هفته یکبار گلدان را بچرخانید تا گیاهتان فقط در سایه رشد نکند.

اگر مقدار نور کافی باشد گیاه سریع تر رشد می‌کند.

هفته‌ای یک بار پشت و روی برگ‌های آن را با دستمال مرطوب و نرم به آرامی تمیز کنید تا گرد و غبار روی برگ‌های آن ننشیند و جذب نور تا حد ممکن زیاد شود.

این نکته‌ مهمی است چون برگ‌های بزرگ این گیاه گرد و غبار را به راحتی به خودش جذب می‌کند.

نور کم باعث ریزش برگ‌های سبز می‌شود و گیاه دچار کچلی می‌شود.

رطوبت :

به خاطر بزرگ بودن برگ‌ها و سطح تبخیر بالا به رطوبت بالایی احتیاج دارد، زیرا این گیاه بومی مناطق گرم و مرطوب است و در طول تکامل خود به هوای شرجی عادت کرده‌است.

نیاز به غبار پاشی روزانه دارد.

ترجیحا روزی ۲ بار یکبار صبح و یکبار هم شب با آب بدون املاح مثل آب جوشیده سرد شده غبار پاشی کنید.

برای این ‌که مقدار رطوبت هوای آن را زیادتر کنید می‌توانید گلدان‌های دیگر را هم کنارش بگذارید چون گیاهان در کنار هم می‌توانند رطوبت هوای اطرافشان را زیاد کنند.

با روش آب و سنگریزه در زیر گلدانی طوری که با گلدان در تماس نباشد، نیز می‌توان رطوبت پایداری برای آن ایجاد کرد.

کود دهی :

فیکوس لیراتا به کودهای قوی نیازی ندارد.

اما بهتر است در زمان رشد آن ( بهار تا پاییز)، ماهی یکبار کمی کود مایع رقیق شده مانند کود سه بیست به آن اضافه کنید.

البته زیاده‌روی در کوددهی باعث سوختگی برگ‌ها می‌شود پس حتما در میزان مصرف آن دقت کنید.

دما :

دمای متوسط اتاق یعنی ۱۶ تا ۲۵ درجه برای آن مناسب است.

این گیاه به هوایی با دمای ثابت نیازمند است و به نوسانات دمایی حساس می‌باشد.

یعنی اگر مثلا از سمت چپ درب باز شود و باد سردی به داخل بوزد برگ‌های سمت چپ خواهد ریخت.

دمای پایین باعث ریزش برگ‌ها خواهد شد به هیچ‌وجه در معرض باد و وسایل گرمایشی و سرمایشی قرار ندهید .

هرس :

هرس کردن و بریدن برگ‌ها باعث می‌شود رشد گیاه بهبود پیدا کند.

هر از گاهی برگ‌های آسیب‌دیده و خراب گیاه را با قیچی جدا کنید تا گیاه انرژی خودش را صرف رشد بیش‌تر و غذا رسانی به برگ‌های سالم کند.

اگر شاخه‌های فرعی گیاه هم جلوی رفت و آمد را گرفته یا فضای محل زندگی‌تان را بیش از حد شلوغ کرده‌است، می‌توانید آن را قیچی کنید.

دقت کنید که شاخه‌ فرعی را از جایی برش بزنید که حداقل ۳ سانتی‌متر با شاخه‌ اصلی فاصله داشته‌باشد تا آسیبی به شاخه‌ی اصلی گیاه نرسد.

ریشه‌ها :

ریشه پیچ خورده و متراکم و مقادیر بالای نیتروژن در خاک می‌تواند سبب قهوه‌ای شدن برگ‌ها و ریزش آن‌ها شود.

ریشه‌های بیش از حد متراکم و فشرده نمی‌توانند به مقدار کافی از آب یا عناصر ضروری استفاده کنند.

حضور بیشتر از حد نیتروژن در کودها، برگ را از درون می‌سوزاند که به قهوه‌ای شدن آن منجر می‌شود.

اگر ریشه به حفرات زهکشی زیر گلدان رسید، باید گیاه را به گلدانی بزرگتر منتقل کنید.

هنگام تعویض گلدان، بخش‌هایی از ریشه را که دور توپ اصلی گره خورده‌اند ببرید.

از کودهایی با مقادیر پایین نیتروژن استفاده کنید و در زمستان به فیکوس کود ندهید.

تعویض گلدان :

هر سال در فصل بهار، باید گلدان فیکوس لیراتای جوان را عوض کنید.زمان تعویض گلدان وقتی است که ریشه‌های آن از انتهای گلدان بیرون‌ می‌زند.

یک گلدان مناسب انتخاب کنید، طوری که قطر آن 5 سانتی‌متر از گلدان فعلی بزرگ‌تر باشد. به آرامی خاک را کنار بزنید و سعی کنید گیاه را از گلدان خارج کنید.

با دقت ریشه را بیرون بیاورید و در این حین، حتما زیر آن را با دست نگه دارید.

سپس آن را در گلدان جدید بگذارید و فضای خالی را با خاک مخصوص گیاهان آپارتمانی پر کنید.

هنگامی که گیاه بالغ شد، دیگر نیازی نیست که گلدان را مداوم عوض کنید. در این شرایط، هر بهار چند سانتی‌متر روی خاک را بردارید و با خاک تازه جایگزین کنید.

اگر تعویض گلدان را در خارج از خانه انجام می‌دهید، هنگامی این کار را بکنید که دما حداقل 10 درجه سانتی گراد باشد. دمای سردتر از این، اضطراب زیادی به فیکوس لیراتا وارد خواهد کرد.

توجه :

ارتفاع ذکر شده برای گیاه از کف گلدان ( سطح زمین ) محاسبه شده است.

گلخانه و نهالستان فروزانی